Cuộc chiến tranh phá hoại lần thứ 2 rất ác liệt. Đế quốc Mỹ sử dụng phương tiện chiến tranh hiện đại như máy bay F111A, B52 và tia la-de khi ném bom Hà Nội, Hải Phòng và một số nơi ở Hà Tây. Trong tình hình đó, công tác phòng không nhân dân càng khẩn trương hơn bao giờ hết. Đảng ủy và Ủy ban hành chính xã tập trung mọi nỗ lực tổ chức đón tiếp, giúp đỡ một số cơ quan, trường học và các hộ dân cư ở Hà Nội là người quê hương về sơ tán. Chưa bao giờ mật độ dân số trên địa bàn xã cao như vậy. Công tác giữ gìn an ninh trật tự được tăng cường.
Trong 12 ngày đêm ác liệt này, vào hồi 3h50' ngày 22/12/2022 (tức ngày 17/11 âm lịch), B52 Mỹ đã ném 72 quả bom xuống xã Kiến Hưng. Bom Mỹ rơi xuống địa bàn xã kéo thành một vệt dài tới 1.800m, rộng 150m. Thôn Mậu Lương rơi xuống 46 quả, gồm 38 quả bom phá; Đa Sỹ 17 quả, có 13 quả bom phá. Khu vực tiếp giáp giữa hai thôn rơi 9 quả bom, có 5 quả bom phá. Bom Mỹ đã hủy diệt nặng nề xóm Chùa thôn Mậu Lương, khu vực đình và xóm Bắc thôn Đa Sỹ.
Bom Mỹ vừa dứt, cán bộ xã, lực lương dân quân và nhiều người dân ở xã và hai thôn đã có mặt ở hiện trường để đào bới, cứu hộ những người bị bom Mỹ vùi lấp trong đống nhà cửa tan nát.
Thị ủy - Ủy ban hành chính thị xã huy động lực lượng cơ động của thị xã, các địa phường bạn ở nội và ngoại thị đến trợ giúp. Lực lượng y tế ở xã, bệnh viện tỉnh, viện Quân Y 103 đều đến cứu trợ kịp thời. Nhà cửa đổ nát được thu dọn, những người bị vùi lấp, sập hầm, bị thương được cứu chữa, băng bó đưa đi viện kịp thời, những người chết được đưa về nơi quy định theo khu vực thôn để lau chùi, thay quần áo và an tán.
Trong khoảng 2h, lực lượng cứu trợ và nhân dân trong xã đào bới cứu được 31 người. Có gia đình 7 người vùi lấp được cứu sống. Trong khoảng 7h, cán bộ và nhân dân Kiến Hưng và lực lượng cứu trợ đã cơ bản giải quyết hậu quả của trận ném bom khủng khiếp này. Những người bị thương đều được dưa về bệnh viện ở nơi sơ tan, nhiều tài sản của nhân dân, của tập thể được đào bới, được thu gom, bảo quản chu đáo. Lực lượng dân quân xã phối hợp với công an thị xã tuần tra, canh giữ, giữ gìn trật tự an ninh. Dân quân xã cùng bộ đội đánh dấu, tổ chức canh gác nơi có những quả bom chưa nổ để lực lượng công binh đến tháo vỡ bảo đảm an toàn cho cuộc sống nhân dân
Trận ném bom của không quân Mỹ xuống Kiến Hưng đã giết hại 80 người dân trong đó có 36 trẻ em. Trong số 80 người, xã Kiến Hưng có 54 người gồm Mậu Lương 22 người, Đa Sỹ 32 người trong đó có 20 trẻ em. Số người còn lại của các cơ quan sơ tán tại Kiến Hưng, gồm xưởng trường Mỹ nghệ đình Đa Sỹ có 13 người, Viện Quân Y 103 có 10 người, còn lại ở nhà máy cơ khí Nông nghiệp. Trong số 24 người bị thương có 19 người thuộc xã Kiến Hưng. Trong số 80 người chết có 2 phụ nữ màn thai. Đau xót nhất là nhà ông Nghiêm Văn Đỗ (Đa Sỹ) có 12 người chết gốm : 2 vợ chồng, con trai và 9 người thuộc gia đình là cháu và em. Gia đình anh Nguyễn Văn Đáo chết 7 người chỉ còn lại 4 cháu nhỏ, có cháu chưa đầy 1 tuổi. Gia đình bà Bùi Thị Hạnh ( Mậu Lương) có 8 người thì chết 6.
Về nhà cửa có 215 nhà bị hư hỏng nặng, trong đó 56 nhà bị phá hủy hoàn toàn gồm mậu Lương có 31 nhà, Đa Sỹ có 25 nhà. Xưởng trường Mỹ nghệ ở sân đình Đa Sỹ bị phá hỏng hoàn toàn, Đình , chùa và nhà cửa của các HTX của 2 thôn đều hư hỏng nặng. HTX rèn Tiền phong bị sập đổ 1/3 nhà xưởng, trâu, bò, vật tư nông nghiệp của 2 HTX Nông nghiệp đều bị thiệt hại.
13h ngày hôm đó sau khi chôn cất tạm ổn, Đảng ủy và chính quyền tổ chức đi xem xét cụ thể từng nơi, từng chỗ. Có đồng chí xót xa kêu lên rằng " 15 năm sau chưa chắc đã hồi phục bằng cũ".
Dùng máy bay B52 ném bom đánh phá Hà Nội, Đễ quốc Mỹ đã bị thất bại với 34 máy bay B52 bắn rơi. Ngày 30/12/1972 Tổng thống Mỹphải tuyên bố chấm dứt ném bom miền Bắc. Ngày 27/1/1973 đế Quốc Mỹ ký hiệp định Pari chấm dứt chiến tranh, rút quân về nước, lập lại hòa bình ở Việt Nam.
Miền Bắc không có chiến tranh phá hoại xong hậu quả đế quốc Mỹ gây ra cho nhân dân Kiến Hưng cả về người và tài sản là vô cùng nặng nề, đau đớn về mọi mặt. Trong khi đó tết Quý Sửu của dân tộc lại đang đến gần. Vấn đề ăn ,mặc, ở, sinh hoạt của hàng nghìn người dân sau trận bom hủy diệt của ĐQ Mỹ là nhiệm vụ hàng đầu của Đảng bộ và chính quyền xã. Trong bối cảnh đó Đảng bộ lãnh đạo nhân dân tương trợ giúp đỡ lần nhau, mặt khác Đảng ủy, UB hành chính xã chỉ đạo kịp thời về phân phối các mặt hàng và xây dựng nhà cửa khi có sự trợ giúp của nhà nước, của thị xã Hà Đông và sự giúp đỡ của các địa phương trong tỉnh.
Dưới sự lãnh đạo của Đảng bộ, với truyền thống "Lá lành đùm lá rách", "Lá rách ít đùm lá rách nhiều", nhân dân Kiến Hưng và nhiều địa phương bạn đã giúp nhau hàng nghìn ngày công làm lại nhà cửa, khắc phục hậu quả trận bom. Nhân dân sớm ổn định đời sống, đón Tết Quý Sửu năm 1973.
Thực hiện:
Nguyễn Duy Mạnh
Viết bình luận